De zorg vraagt om meer fulltime banen
Het blijft een beetje schuren, het enorme tekort aan o.a. helpenden, verzorgenden en verpleegkundigen versus het grotendeels ontbreken van fulltime banen. Bij fulltime hebben we het dan over 36 uur. Extra opvallend, omdat onder meer artsen juist bovengemiddeld veel uren werken en het werk van een arts ook zeer intensief is en veel vraagt. Waar gaat het mis en wat is eraan te doen?
Deeltijd werken de norm
Nergens werken zoveel mensen in deeltijd als in de gezondheids- en welzijnszorg, in 2021 maar liefst 74%. Dit is niet alleen te verklaren doordat er veel vrouwen werkzaam zijn in de zorg. Onder meer in de communicatie zijn ook veel vrouwen werkzaam, terwijl daar de norm wel fulltime werken is. Er moeten dus ook andere oorzaken aan ten grondslag liggen.

Bron: CBS, aantal in %
Vacatures gaan uit van deeltijd
Een van de redenen waarom er weinig fulltime wordt gewerkt is omdat er nauwelijks fulltime banen worden aangeboden. Ongeacht op welke vacaturesite we kijken, een algemene of van een zorgorganisatie, het aanbod fulltime banen voor verpleegkundigen en verzorgenden ligt veel lager dan het aantal parttime banen. Als voorbeeld een vacaturesite gericht op werken in zorg. Van de 2.676 vacatures (maart 2024) zijn er 346 met een aanbod van 32 uur of meer, dat is slechts 12,9%. Als we op deze vacatures inzoomen, dan blijken hier toch heel veel banen tussen te zitten die ook met minder uur ingevuld kunnen worden. De echte fulltime banen zijn van artsen, therapeuten, aio’s en kantoorpersoneel. En dan te bedenken dat het voor een alleenstaande die parttime werkt vaak heel moeilijk is om rond te komen. We maken zorgmedewerkers hiermee afhankelijk van toeslagen, wat zeker niet altijd goed gaat.
Roosterindeling en werkdruk
Dan komen we direct bij twee andere redenen die voltijd werken vrij lastig maken. Allereerst de roosterplanning. Het is voor de planner vaak eenvoudiger om 30 medewerkers met een 24-uurs contract in te roosteren dan 20 medewerkers met een 36-uurs contract. Bijkomend voordeel is dat het eenvoudiger is om mensen met een parttime contract te vragen om bij te springen in geval van personeelstekort. Soms is de nood zo hoog dat medewerkers zelfs tijdens hun vakantie of na een extreem drukke periode gevraagd worden om bij te springen. Door de vaak krappe planning kan de planner ook lang niet altijd rekening houden met de roosterwensen van de medewerkers.
Dit alles leidt weer tot meer uitval, wat weer zorgt voor extra werkdruk op de medewerkers die overblijven. Met als gevolg dat een toenemend aantal mensen de zorg de rug toekeert, zelfs als het werk ze op zichzelf nog steeds zeer veel voldoening geeft.
Van roosterergernis naar roosterinvulling
In de circa 4.850 gesprekken die Porres heeft gevoerd met zorgmedewerkers komen bovenstaande ergernissen veelvuldig aan de orde. Het centraal indelen van roosters, waarbij het moeilijk is om rekening te houden met de medewerkers zelf, wordt vaak als een van de vertrekredenen genoemd. Ook worden er diverse oplossingen aangedragen. Allereerst een gedifferentieerde roosterindeling, niet alleen gebaseerd op shifts van 6 uur, maar ook op shifts van 4 of 8 uur. Dan kunnen ook medewerkers die meer dan 24 uur willen werken, goed ingeroosterd worden.
Specifieke roosterwensen
Ook beter luisteren naar de wensen van medewerkers blijft van groot belang. Als een medewerker de voorkeur geeft aan ochtenddiensten en andere aan late diensten, houd daar dan rekening mee.
Misschien nog wel het beste voorbeeld van goede roosterinvulling is meer vrijheid geven aan de medewerkers zelf. Als voorbeeld spraken we met een oudere en zeer ervaren verpleegkundige die samen met twee oud-collega’s nog wel wil werken, maar minder uur en op een manier dat het haar goed uitkomt. Flexibel ingeroosterd worden past daar niet bij. Zij heeft na goed overleg met twee collega’s gezamenlijk een fulltime baan aangenomen en regelen onderling dat ze de diensten die ze zijn overeengekomen uitvoeren. Het management heeft er geen omkijken naar, de diensten worden altijd ingevuld en de medewerkers kunnen het werk prima combineren met hun privéleven.
Benieuwd wat uw organisatie kan verbeteren?
Porres gaat als onafhankelijke partij graag in gesprek met uw medewerkers om te achterhalen wat u kunt doen om meer zorgmedewerkers te behouden en te binden. In een call van 30 minuten leggen we uit hoe.
